Czytelnia Kiosk24.pl

Wyspa Wielkanocna - tajemniczy skrawek lądu na Pacyfiku (2/2014)

Geografia w Szkole | 07 maj 2014


Geografia w Szkole

Zamów prenumeratę tego tytułu

* Pokazana okładka tytułu jest aktualną okładką tytułu Geografia w Szkole. Kiosk24.pl nie gwarantuje, że czytany artykuł pochodzi z numeru, którego okładka jest prezentowana.

Symboliczne dla wyspy posągi moai wzbudzają emocje, będąc nie do końca wyjaśnionym dziedzictwem dawnych mieszkańców wyspy. Światowej sławy brytyjski historyk sztuki i architektury, Dan Cruickshank, zaliczył je do ścisłej czołówki największych skarbów kultury stworzonych przez człowieka w historii cywilizacji ludzkości.

Wyspa Wielkanocna (polinez. Rapa Nui, hiszp. Isla de Pascua, ang. Easter Island), to jedna z najbardziej tajemniczych wysp na Ziemi. Położona jest na Oceanie Spokojnym, w centralnej części tzw. Wzniesienia Wschodniopacyficznego, około 4 tys. km na zachód od wybrzeży Chile, do którego przynależy państwowo. Swą nazwę zawdzięcza holenderskiemu admirałowi, który właśnie w Wielkanoc 5 kwietnia 1722 roku odkrył ją dla Europejczyków. Wyspa Wielkanocna jest niewielka, zajmuje około 117 km2 powierzchni, jej długość wynosi blisko 24 km, a szerokość około 12 km. Pochodzenie wyspy ma związek z działalnością wulkaniczną. Rzeźbę terenu urozmaicają cztery stożki wulkaniczne, a dwa z nich (Rano Raraku i Rano Kau) wypełniają jeziora. Najwyższy punkt, szczyt Maunga Terevaka, osiąga wysokość 507 m n.p.m. Wyspa jest zbudowana z wulkanicznych, lekkich skał tufowych o znacznej porowatości, co sprzyjało powstaniu wielu jaskiń. Warunki klimatyczne kształtuje ocean - ze względu na położenie geograficzne panuje tu klimat podzwrotnikowy. Krajobraz wyspy może być oceniany jako nieco monotonny ze względu na powszechne rozprzestrzenienie ekosystemów trawiasto-zielnych. Drzewa występują rzadko i są to głównie eukaliptusy i akacje, których rozwój zapoczątkowany został poprzez ich sztuczne wprowadzenie z kontynentu w połowie XX wieku. Znaczną część wyspy (43,5%) objęto ochroną w formie Parku Narodowego Rapa Nui, utworzonego w 1935 roku. Park ten, a w praktyce cała wyspa, została wpisana w 1995 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Mnogość obiektów archeologiczno-kulturowych przydaje temu miejscu charakteru odkrytego muzeum archeologicznego.

(...)

Andrzej Jaguś, Robert Machowski, Mariusz Rzętała

Artykuł w całości jako plik PDF do pobrania znajduje się w zakładce Opis w ofercie tytułu Geografia w Szkole.

Wróć do czytelni